Okul öncesi eğitim; çocukların zorunlu eğitim yaşına gelene kadar birçok açıdan gelişmelerini ve okul hayatına hazır olmalarını sağlayan bir eğitim sistemidir. Okul öncesi olarak bahsedilen bu dönem çocuğun 0-6 yaş dönemidir ve çocuğun öğrenmeye en açık olduğu, bazı temel alışkanlıklarının oluştuğu, zihinsel yeteneklerinin en hızlı geliştiği dönemdir. Okul öncesi eğitimi çocuklara, anaokulu ve kreşlerde verilmektedir. Okul hayatına başlamadan önce alınan okul öncesi eğitim, çocukların okuluna adapte olmasını hızlandıran bir süreçtir. Okul öncesi eğitim gördüğü sırada sosyalleşmeyi ve paylaşmayı öğrenen çocuklar okul hayatları başladığında bunun büyük faydasını göreceklerdir. Okul öncesi eğitim süreci çocukların okul hayatı için en önemli süreçtir. Çocukların okul öncesi dönemde öğrendikleri her şey, eğitim hayatında daha sosyal ve daha başarılı bir bireyler olmalarının önünü açacaktır. Okul öncesi dönemde gerçekleştirilen matematik, şarkı söylemek, sanat ve oyun oynamak gibi etkinlikler çocukların zihinsel ve fiziksel gelişimine çok önemli bir fayda sağlamaktadır.
Okul öncesi eğitiminde kendi işlerini kendi yapabilmesi sayesinde özgüveni artan çocuklar, düşüncelerini daha rahat dile getirebilme şansı elde ederler. Özgüven aynı zamanda çocuğun kendisini önemli, başarılı ve değerli biri olarak algılamasını sağlayacaktır. Okul öncesi eğitimi esnasında kesme, yapıştırma, boyama, kalem ve fırça kullanma gibi etkinliklerin sürekli gerçekleştirilmesi sonucu çocuğun ince motor becerileri gelişecektir. Koşma, zıplama, tırmanma gibi etkinliklerle de çocuk kaba motor becerilerini geliştirecektir.
Okul öncesi eğitimi sırasında çocuklar sağlıklı beslenme ve fiziksel sağlık durumunda da gelişme gösterecektir. Nesneleri sınıflandırma, eşleştirme, gözlem yapma ve fikir üretme gibi etkinliklerle matematik ve bilim becerilerini geliştireceklerdir. Okul öncesi eğitime başlayan çocukların zeka puanlarında da yükselme görülür. Boyama ve çizim yapmak gibi faaliyetler dikkat ve konsantrasyonun artmasına, okuma ve yazma yetilerinin gelişmesine fayda sağlar. Okul öncesi eğitimle dikkat eksikliği sorunu ve öğrenme güçlüğü çeken çocukların bu durumları erken fark edilip gerekli önlemlerin alınması sağlanır.
İlginizi çekebilir: Çocuğum Anaokuluna Hazır Mı?
Okul öncesi eğitimle oyuncaklarını, yetişkin ilgisini ve yiyeceklerini paylaşmayı öğrenen çocuklar ayrıca karşılıklı konuşmayı da öğrenirler. Yaşıtlarıyla yaşadıkları çatışmalar sırasında ortaya çıkan sorunları çözebilmeyi, kendilerini savunabilmeyi ve başka çocukların hakkına saygı gösterebilmeyi okul öncesi eğitimi sırasında öğrenirler. Okul öncesi eğitimde edindiği bu deneyimler çocuğun karşısına çıkan sorunları çözebilmesine fayda sağlayacak, çocuğun problem çözme becerilerini geliştirecektir.
Okul öncesi eğitimle yemek, uyku ve tuvalet gibi temel ihtiyaçlarını anne babadan ayrı kalarak kendisi gerçekleştiren çocuğun duygusal gelişimi hızlanır ve kendine güveni artar. Anne baba ile çocuk arasında daha güçlü bir ilişki oluşur.
Okul öncesi eğitimde çocukların taklit etme ve hayali oyunlar oynamalarıyla hayal güçleri, arkadaşları ve öğretmeniyle ile etkileşim halinde olmalarıyla da dil becerileri gelişir. Okul öncesi eğitim çocuğun yaratıcı yönlerini, ilgi alanlarını ortaya çıkarabilmeleri açısından oldukça önemlidir. Okul öncesi kurumda düzenli gerçekleştirilen faaliyetler, çocuğun zamanı kavrayabilmesini ve bunun yaşamlarındaki önemini öğrenmesine fayda sağlamaktadır.
Okul öncesi eğitim kurumu, öğretmenin uyarıları ile çocuklara eşyaları, oyuncakları ortak kullanmayı ve birbirinin hakkını gözetmeyi öğretecek en önemli ortamlardan biridir.
Okul öncesi kurumda çocuklar bir yandan evde gerçekleştiremedikleri faaliyetleri gerçekleştirirken bir yandan da arkadaşlarıyla iletişim halinde olarak onların fikirlerinden haber olurlar. Kendi fikirlerini paylaşabildikleri sosyal bir ortam oluşur ve duygularını ifade edebilme fırsatı buldukları için rahatlarlar. Bütün bunlar ilkokula başlamaya hazırlanan çocukların eğitim hayatında kazanacakları başarılar açısından oldukça önemlidir.
İlginizi çekebilir: Anaokulu seçerken sorulacak sorular
Okul öncesi eğitime başlama yaşının mümkün olduğu kadar erken olması çocuğun dış dünya ile yaşama ve okula hazırlanması için çok önemlidir. Okul öncesi eğitime başlanma yaşıyla ilgili uzmanlar arasında fikir ayrılıkları yaşansa da kimi uzmana göre 2-3 yaş arası başlanmalıyken kimi uzmana göre bu yaş aralığı 3-4 yaş olarak belirlenmiştir. Okul öncesi eğitime başlatmak için çocuğun gelişim düzeyine bakmak gerekir. Okula öncesi öğrenime başlama yaşı her çocuk için aynı olmaz. Bazı çocuklar için anneden ayrı kalmaya alışık olması, ihtiyaçlarını konuşarak dile getirebiliyor olması, tuvalet eğitimini almış olması, temel temizlik alışkanlıklarını kazanmış olması, yürüme ve koşma gibi kaba motor fonksiyonlarını kazanmış olması gereklidir. Bu becerileri kimi çocuk 2 yaşında kazanırken kimi çocuğun 4 yaşında kazandığı gözlemlenmiştir. Bu nedenle okul öncesi eğitime başlama yaşı çocuğun gelişim düzeyine bakılarak belirlenmelidir. Bütün bunlara bakılacak olunursa okul öncesi eğitime başlama yaşının ortalama 2-4 yaş arası olduğu söylenebilir.
Çocukların okul hayatına alışma sorununu ortadan kaldıran okul öncesi eğitimi, gerekli altyapı oluşturulduğu takdirde zorunlu hale getirileceği beklenmektedir.