Çocukların 3-4 yaş aralığında okuma alışkanlığı edinmesi için yapılması gereken bazı davranışlar vardır. Bu dönemde edinilmeyen davranışlar ileriki dönemde sıkıntılara sebep olmaktadır. Bu konuda ebeveynlere ve öğretmenlere önemli görevler düşmektedir. Sıkı gözlemlerle ve yapılması gerekenlerle çocukları bazı davranışları kazandırmak mümkündür. Çocuklarınıza bu yaşlarda bazı ipuçları vererek ve onlara sorular yönelterek okuma becerilerine katkıda bulunabilirsiniz. Bu erken okuma becerileri çocuklarınızın ileride yetkin bir okuyucu olmasını sağlayacaktır.
Bizler de bu yazımızda çocuklara nasıl okuma-yazma becerisi edindirebiliriz konusunu paylaşacağız.
Okuma-yazma eğitimi birden fazla küçük becerinin birleşmesi sonucunda bir araya gelmektedir. Bu yüzden çocuklara erken yaşlarda bazı becerilerin edindirilmesi gerekmektedir. 3-4 yaş çocuklarında günlük rutinler şeklinde ufak ufak beceri yardımları yapılmalıdır. Çocuklarınızı bu dönemde gözlemletin ve hikayeler hakkında öngörüler ve yorumlar yapıp yapamadıklarına bakın. Tabi bunu inceleyebilmeniz için onlara hikayeler okumanız veya anlatmanız gerekecektir.
Basit bir hikayeyi çocuğunuza okuyun ve ardından onun anlatmasını isteyin. Eğer çocuğunuz hikayeyi yeniden anlatmaya başladıysa bazı becerileri ediniyor demektir.
Çocuğunuzun en azından ismini yazabilmesine yardımcı olun. Çocuğunuz ismini tanıyabilmeli ve ismindeki harfleri öğrenebilmelidir. Bu okuma yazma işleminin ilk basamağıdır diyebiliriz.
Çocuğunuzun bu dönemde basit bazı harfleri tanıması gerekmektedir. Yavaş yavaş bazı harfleri çocuğunuza göstermeye başlayabilirsiniz. Anaokullarında zaten bazı harflerin öğretimleri yapılmaktadır.
Bu makaleyi okudunuz mu?
Çocuğunuzun bu dönemde bazı şekil ve işaretleri tanıması gerekmektedir. Bunun için ebeveyn olarak ve öğretmen olarak onlara yardım etmeniz gerekmektedir. İşaretleri çocuğunuz tanımlayabiliyor ve size söyleyebiliyorsa belli bazı becerileri edinmiş demektir.
Bu dönem çocukların oyun oynayarak daha iyi öğrendiği bilinmektedir. Oyunlarla çocuğunuza harf ve nesneleri eşleştirmenizin büyük faydası olacaktır. Çocuğunuz elma görünce “e” harfiyle eşleşme yapabilmelidir.
Çocuğunuzun 3-4 yaşlarında okuma-yazmaya özenmesi gerekmektedir. Çocuğunuzun özenmesi ve okuma-yazmaya istek duyması çok önemlidir. Çocuğunuzla oyunlar oynayarak bu dönemi değerlendirebilir ve eğlenceli bir şekilde ona yardımcı olabilirsiniz. Çocuğunuzla evde yapabileceğiniz bazı etkinlikleri sizlerle paylaştık.
- Harfli buzdolabı mıknatısları alın ve oyuncaklarla bazı kelimeleri birleştirmeye çalışın. Harflerle oyuncakları da eşleştirebilirsiniz.
- Çocuğunuza nesnelerin baş harflerini öğretin ve ondan bunları eşleştirmesini isteyin.
- Çocuğunuzla her gün hikaye okuma zamanı yapın ve okunan hikayenin yorumlarını isteyin. Bu hikayedeki karakterleri sorun ve hikayeyi yeniden anlatmasını isteyin.
- Ev ortamınızda bir okuma alanı oluşturun ve küçük de bir kütüphane yaratın. Değişik kitap ve dergiler alın. Çocuğunuzla okuma saatinde bu alana yönelin ve onun seçtiği kitabı onunla okumaya başlayın. Çocuğunuzun kitabı seçmesi ve istek duyması bu anlamda çok daha fazla önemlidir.
- Çocuğunuzun bu dönemde sokak levhalarını öğrenmesine yardımcı olun. Yine çocuğunuza kamyonları, mağazaları ve plakaları tanıtın. Plaka üzerindeki harfleri de ona öğretebilirsiniz. Yani ona yaşamın içinden de örnekler verin. İsimleri tanıması için onu sürekli destekleyerek yardımcı olun.
Çocuğunuz yukarıda yaptığınız etkinliklere hiç cevap vermiyorsa ve herhangi bir gelişme yoksa bu durumda endişelenip bir doktora gidebilirsiniz. Bazı çocuklar ise yukarıda saydığımız etkinliklere biraz daha geç cevap verebilmektedir. Onun akranlarına yetişmesi açısından ebeveynlerine büyük görevler düşmektedir. Geç öğrenen çocuklar için iki katı mücadele gerekmektedir. Günde bir okunması gereken hikaye kitaplarını ikiye çıkarabilirsiniz. Tabi bu durumda çocuğunuzun sıkılmaması ve istek duymasına da dikkat etmeniz gerekecektir. Çocuğunuz okumayı hiç sevmiyor ve istek duymuyorsa bu durumda bir yardım almanız gerekecektir. Bir doktora görünmenizde fayda olacaktır. Bazı çocuklar benzeyen harfleri ve rakamları da sürekli karıştırabilir. Bu durum düzelmiyorsa bir sıkıntı vardır ve çocuğunuz öğrenmede güçlük çekiyor olabilir. Bu durumlar da doktora görünmenizde büyük faydalar vardır. Bu konunun atlatılmasında bilinçli ebeveyn ve öğretmen çocuğunuzda erken teşhis için son derece önemli olmaktadır.